COVID-19 Bağışıklık Saldırılarına Karşı Yaygın Bir İlaç

Yeni bir araştırma, COVID-19 virüsünün yalnızca enfekte hücreleri değil, enfekte olmayan sağlıklı hücreleri de hedef almasına neden olan şaşırtıcı bir bağışıklık mekanizmasını ortaya koydu. SARS-CoV-2 virüsünün nükleokapsid proteininin (NP), enfekte olmuş hücrelerden çevresindeki sağlıklı hücrelere yayıldığı ve bağışıklık sistemi tarafından yanlışlıkla bu hücrelerin hedef alındığı gözlemlendi. Bu durumun, ağır COVID-19 vakalarında görülen doku tahribatını açıklayabileceği düşünülüyor.

Kudüs İbrani Üniversitesi’nden araştırmacılar, bu viral proteinin sağlıklı hücrelerin yüzeyine yapıştığını ve bağışıklık sistemi tarafından virüs bulaşmış gibi algılandığını ortaya çıkardı. NP proteini, özellikle Heparan Sülfat proteoglikan adı verilen şeker benzeri yapılara bağlanarak hücre yüzeyinde kümeler oluşturuyor. Ardından bağışıklık sistemi bu hücreleri yanlış bir şekilde işaretleyip saldırıyor. Bu süreç, “kompleman sistemi” adı verilen bağışıklık tepkisini tetikliyor ve iltihaplanmaya yol açıyor.

Çalışmada en dikkat çekici bulgu ise, yaygın olarak kullanılan bir kan sulandırıcı ilaç olan enoksaparin’in bu zararlı süreci engelleyebilmesi. Enoksaparin, NP proteininin hücre yüzeyine bağlandığı bölgeleri işgal ederek bu bağlanmayı önlüyor. Hem laboratuvar ortamında hem de hasta örneklerinde yapılan testlerde, bu ilacın sağlıklı hücrelerin bağışıklık sistemi tarafından hedef alınmasını engellediği görüldü.

Bu keşif, özellikle “long COVID” (uzamış COVID) gibi bağışıklık kaynaklı hasarların önlenmesinde yeni tedavi yaklaşımlarına kapı aralayabilir. Araştırma, sadece virüsün bulaştığı hücrelerle sınırlı olmayan bir bağışıklık tepkisinin, virüs proteinleri nedeniyle sağlıklı hücrelere de yönelebildiğini gözler önüne seriyor. Bu durumun uzun vadeli sağlık sorunlarına katkıda bulunabileceği düşünülüyor.

Araştırma, COVID-19’a dair daha önce bilinmeyen bir bağışıklık saldırı mekanizmasını ortaya çıkarmasıyla dikkat çekiyor ve enoksaparin gibi mevcut ilaçların bu süreci durdurma potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor. Bulgular, sadece COVID-19 değil, benzer bağışıklık yanıtlarını tetikleyebilecek diğer viral enfeksiyonların da tedavisinde yol gösterici olabilir.